نکاتی برای نگهداری از موتور خودرو
موتور خودرو «قلب» وسیلهی نقلیه است و سلامت آن اثر مستقیم بر طول عمر و کارایی کل خودرو دارد. با رعایت سرویسهای منظم مانند تعویض بهموقع روغن، بررسی سیستم خنککننده و تعویض فیلترها میتوان از بروز خرابیهای سنگین جلوگیری کرد. رعایت عادات رانندگی صحیح و بازدید دورهای قطعات مصرفی نیز برای جلوگیری از استهلاک زودرس ضروری است.
نکات عمومی نگهداری موتور
- تعویض روغن و فیلترها در بازه مناسب:روغن موتور را طبق توصیه سازنده (معمولاً هر ۵۰۰۰–۸۰۰۰ کیلومتر) تعویض کنید تا روانکاری و خنککنندگی حفظ شود. هنگام تعویض روغن،فیلتر روغن وفیلتر هوا را نیز عوض کنید. وضعیت تسمهها (تایم، دینام و …) را مرتب بررسی کنید؛ در خودروهایی مانند پژو ۲۰۶ معمولاً هر حدود ۴۰۰۰۰ کیلومتر یا ۵ سال تعویض میشوند تا از پارگی ناگهانی جلوگیری شود.
- سیستم خنککننده را چک کنید:سطح مایع خنککننده (ضدیخ) را مرتب کنترل و حداقل هر دو سال یکبار تعویض کنید. ضدیخ تازه علاوه بر جلوگیری از یخزدگی، از جوش آوردن موتور در تابستان پیشگیری میکند. در خودروهایی مانند پژو ۴۰۵ با موتور XU7 حساسیت به دمای بالا بیشتر است؛ سرویس بهموقع رادیاتور و فن را جدی بگیرید.
- رانندگی صحیح و گرمکردن موتور:برای استارت از پدال گاز استفاده نکنید و اجازه دهید موتور پیش از اعمال بار کامل با دور آرام تنظیم شود. از شتابگیریهای طولانی در دور بالای موتور بپرهیزید و پس از روشن کردن، چند دقیقه با دور آرام برانید تا روغن در همه بخشها گردش پیدا کند.
- سرویس دورهای منظم:انجام سرویسهای دورهای برای بسیاری از خودروهای داخلی هر ۵۰۰۰–۶۰۰۰ کیلومتر توصیه میشود. کوتاهی در سرویس منظم باعث کاهش بازدهی، افزایش مصرف سوخت و احتمال خرابیهای جدی میشود. برای کارکرد سالانه حدود ۲۰هزار کیلومتر، معمولاً ۴ مرتبه سرویس در سال نیاز است.
نکات ویژه برای خودروی پراید (سایپا)
- روغن موتور مناسب:برای مدلهای معمولی پراید از ویسکوزیته ۲۰W-50 استفاده کنید و هر ۵۰۰۰–۸۰۰۰ کیلومتر روغن را به همراه فیلتر روغن و فیلتر هوا تعویض کنید.
- تسمهها و شمع:وضعیت تسمه تایم و دینام را در بازههای منظم بررسی و در صورت رانندگی پُرشتاب یا دور بالا، زودتر تعویض کنید. شمع و وایرها را هر ۲۰۰۰۰–۳۰۰۰۰ کیلومتر جایگزین کنید تا جرقهزنی پایدار بماند.
- روش صحیح استارت:در پرایدهای انژکتوری، برای روشن کردن موتور نیازی به فشار دادن پدال گاز نیست؛ این کار به سامانه سوخترسانی فشار وارد میکند.
- مایع خنککننده:ضدیخ فقط مخصوص زمستان نیست؛ در تابستان هم با انتقال بهینه گرما از جوش آوردن موتور جلوگیری میکند. حداقل هر دو سال یکبار تعویض شود.
- باتری مناسب:باتری ۵۵–۶۰ آمپر عملکرد مناسبی دارد. از روشن گذاشتن مصرفکنندههای برقی در زمان خاموش بودن موتور بپرهیزید تا شارژ باتری حفظ شود.
نکات ویژه برای پژو ۴۰۵ و ۲۰۶
- تعویض روغن و فیلتر:با توجه به شرایط سوخت و رانندگی در ایران، تعویض روغن هر حدود ۵۰۰۰ کیلومتر توصیه میشود. فیلتر روغن و هوا را همزمان تعویض کنید.
- تسمه تایم:در پژو ۲۰۶ معمولاً هر ۴۰۰۰۰ کیلومتر یا هر ۵ سال باید تعویض شود (برای ۴۰۵ نیز تقریباً مشابه). پارگی تسمه تایم میتواند خسارت سنگین به موتور وارد کند.
- خنککننده موتور:موتور XU7 در ۴۰۵ دمای کاری بالاتری دارد؛ سطح مایع خنککننده را مرتب کنترل کنید، سیستم را در صورت کاهش سطح هواگیری و نشتیها را سریع برطرف کنید تا از سوختن واشر سرسیلندر جلوگیری شود.
- سرویس دورهای منظم:برای ۴۰۵ و برخی تیپهای ۲۰۶ هر ۵۰۰۰–۶۰۰۰ کیلومتر سرویس دورهای انجام دهید تا از هزینههای اضافی و تعمیرات اساسی جلوگیری شود.
نکات ویژه برای سمند و دنا (EF7)
- تعویض روغن و فیلتر:در موتور EF7 تعویض روغن هر ۶۰۰۰–۷۰۰۰ کیلومتر یا هر ۶ ماه مهم است. از روغنهای با استاندارد SN و ویسکوزیته مناسب (مانند ۱۰W-40 یا ۲۰W-50) استفاده کنید و فیلترها را همزمان تعویض کنید.
- سرویس دورهای مداوم:برای کارکرد سالانه ~۲۰۰۰۰ کیلومتر، هر ۵۰۰۰ کیلومتر یک بازرسی کامل (روغن، فیلترها، شمعها و …) انجام دهید.
- کیفیت سوخت و سیستم احتراق:استفاده از بنزین با کیفیتتر (اکتان بالاتر) و نگهداری صحیح سوخت دوگانه، به کاهش رسوبات و جلوگیری از ناک کمک میکند. شمعهای دوبل را طبق جدول سازنده تعویض کنید.
- بررسی آببندی و نشتها:نشتی روغن و مایع خنککننده را جدی بگیرید؛ رطوبت اطراف واشرها و اتصالات را بررسی و پیش از گسترش، عیب را برطرف کنید.
نکات ویژه برای تیبا
- تعویض روغن و فیلتر:روغن موتور را هر ۶۰۰۰–۸۰۰۰ کیلومتر یا هر ۶ ماه تعویض کنید (در مناطق گرمسیر و ترافیک سنگین بازه ۶۰۰۰ کیلومتر مناسبتر است) و فیلترها را همزمان عوض کنید.
- تسمه تایم و دینام:طبق دفترچه راهنما تعویض شود. توجه داشته باشید تنوع کیت کلاچ در مدلهای مختلف وجود دارد و برخی مدلها با کلاچهای متفاوت عرضه شدهاند.
- تعویض فیلترها را بهتعویق نیندازید:فیلترهای ارزان اما کثیف میتوانند سریعاً راندمان موتور را کاهش و مصرف سوخت را افزایش دهند.
- بررسیهای دورهای ساده:تنظیم باد لاستیکها، سلامت تسمه پروانه (فن) و سرویس منظم سایر سیالات (روغن گیربکس، روغن ترمز و …) را فراموش نکنید.
منابع
این راهنما با استفاده از توصیههای فنی و منابع معتبر گردآوری شده است: اقتصادآنلاین، بلاگ آچاره، کارنامه، فرارو و اقتصادنیوز.